Εγχειρίδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων για Ξενοδοχεία

Κάθε ξενοδοχειακή μονάδα ή στρατόπεδο ή νοσοκομείο ή ακόμα και δήμος παρουσιάζει ειδικά χαρακτηριστικά που τον διαφοροποιούν από οποιοδήποτε άλλο. Ως εκ τούτου οι προτεινόμενες λύσεις για κάθε περίπτωση διαφοροποιούνται ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά.

Η αξιολόγηση του υφιστάμενου συστήματος διαχείρισης αποβλήτων και ο τεχνοοικονομικός σχεδιασμός διαχείρισης τους που ανταποκρίνεται στα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε επιχείρησης είναι κρίσιμα για την επιλογή βιώσιμων λύσεων.

Τα απόβλητα που παράγονται είναι:

• Τα πράσινα απορρίμματα που παράγονται από την συντήρηση πράσινων χώρων. (κοπή χλοοτάπητα, κλαδέματα μόρφωσης και καθαρισμοί πράσινων χώρων, αποψιλώσεις).
• Τα απόβλητα τροφίμων που παράγονται από τα εστιατόρια, από τις κουζίνες προετοιμασίας και από τον πρωινό μπουφέ. Σημειωτέον δε ότι τα απόβλητα τροφίμων αποτελούν το σημαντικότερο πρόβλημα διότι δημιουργούν δυσάρεστες οσμές και ειδικά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
• Τα γυάλινα μπουκάλια δεν δημιουργούν προβλήματα οσμών αλλά καταλαμβάνουν σημαντικό όγκο που κατά 90% είναι αέρας.
• Τα υπόλοιπα ανακυκλώσιμα απορρίμματα πάλι δημιουργούν προβλήματα μόνο εξαιτίας του όγκου που καταλαμβάνουν.

Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να αποτελέσει πλέον για όλους προτεραιότητα αφού δίνεται η δυνατότητα ανάκτησης χρήσιμων υλικών και μειώνεται το αποτύπωμα του άνθρακα.

Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων 

Επιπλέον, με το άρθρο 42 του Ν. 4042/2012 (ΦΕΚ 24/Α/13-02-2012), όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 157 παρ. 1 του Ν.4389/2016 (ΦΕΚ 94/Α/27-05-2016), καθιερώθηκε Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ), στο οποίο υπάρχει υποχρέωση εγγραφής των παραγωγών αποβλήτων. Κάθε ξενοδοχειακή εγκατάσταση είναι υποχρεωμένη να έχει εγγραφή στο ΗΜΑ και να εφαρμόζει συστηματική συλλογή και επεξεργασία στοιχείων παραγωγής και διαχείρισης των αποβλήτων. Επιπλέον, υποχρεούται στην υποβολή ετήσιας υπολογιστικής έκθεσης η οποία συμπληρώνεται οποιαδήποτε στιγμή στο διάστημα που ορίζεται από τον διαχειριστή αλλά σε κάθε περίπτωση πριν την καταληκτική ημερομηνία που τίθεται από την νομοθεσία για την υποβολή της. Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής το σύστημα δεν δέχεται περαιτέρω τροποποίηση της Έκθεσης Αποβλήτων, η οποία υποβάλλεται αυτόματα την καταληκτική ημερομηνία που ορίζεται η 31η Μαρτίου κάθε έτους.

Με βάση τα παραπάνω και έχοντας εμπειρία στην εφαρμογή προγραμμάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων σε επιχειρήσεις και δήμου, ακολούθως αναπτύσσονται μια σειρά προτεινόμενων λύσεων γενικού ενδιαφέροντος.

A. Αξιολόγηση υφιστάμενου συστήματος και επιλογή των κατάλληλων δράσεων διαχείρισης απορριμμάτων

Για τον καθορισμό των προτεινόμενων λύσεων διαχείρισης των παραπάνω ρευμάτων πριν απ’ όλα και πάνω απ’ όλα απαιτείται η επιχείρηση ή ο δήμος να γνωρίζει τι παράγει και εν’ συνεχεία να επιλέξει, με τεχνο-οικονομικού όρους, τις δράσεις διαχείρισης απορριμμάτων που είναι κατάλληλες για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της/του.
Υπό αυτό το πρίσμα τα πρώτα βήματα περιλαμβάνουν:

• αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης, όπου καθορίζονται οι πηγές, οι διαφορετικές κατηγορίες και οι ποσότητες αποβλήτων που προέρχονται από τα διαφορετικά τμήματα της μονάδας,
• τεχνο-οικονομική αξιολόγηση όπου προσδιορίζονται οι βιώσιμες δράσεις και ο απαραίτητος εξοπλισμός διαχείρισης αποβλήτων.

B. Διαχείριση των οργανικών απορριμμάτων κήπου, κουζίνας και εστιατορίων

Ο ιδανικός τρόπος διαχείρισης όλων των οργανικών απορριμμάτων είναι η κομποστοποίηση. Το παραγόμενο κομπόστ αποτελεί εδαφοβελτιωτικό για όλους τους χώρους πρασίνου αλλά κυρίως για τον βιολογικό λαχανόκηπο όπου και παράγονται υλικά που χρησιμοποιούνται στην κουζίνα. Η ενσωμάτωση του κομπόστ εκτός από ανόργανα στοιχεία που προσθέτει στο έδαφος, το σημαντικότερο είναι ότι αυξάνει την οργανική ουσία (τα ελληνικά εδάφη είναι πολύ φτωχά σε οργανική ουσία) και τους ωφέλιμους μικροβιακούς πληθυσμούς. Οι μικροβιακοί αυτοί πληθυσμοί είναι που διασπούν πολύπλοκες ενώσεις σε απλές έτσι ώστε να μπορούν να απορροφηθούν από το ριζικό σύστημα των φυτών. Με απλά λόγια μειώνεται η ανάγκη λίπανσης και προωθείται η εξυγίανση της γης από τα χημικά λιπάσματα. Τέλος σημαντική είναι η συνεισφορά του κομπόστ στην συγκράτηση νερού λόγω της μεγάλης υδατοικανότητας του.

Συνοψίζοντας λοιπόν τα οφέλη του κομπόστ που θα παράγεται από τα σημερινά απορρίμματα της μονάδας είναι:

• Μείωση των υδατικών αναγκών του κήπου.
• Μείωση των χημικών λιπασμάτων.
• Μείωση του κόστους αποκομιδής απορριμμάτων.
• Εξυγίανση των εδαφών και αύξηση της μικροβιακής χλωρίδας.
• Added Value
• Διαφημιστικό όπλο και πλεονέκτημα έναντι ανταγωνιστών.

Β1. Κουζίνα και εστιατόρια, απόβλητα τροφίμων

Το πρώτο βήμα για την σωστή διαχείριση των οργανικών απορριμμάτων κουζίνας και εστιατορίου είναι η διαλογή στην πηγή (ΔΣΠ). Πρακτικά απαιτείται η χρήση ξεχωριστών κάδων για την συλλογή των οργανικών αποβλήτων σε κάθε χώρο παραγωγής των. Στην συνέχεια ιδανική είναι η χρήση μιας μονάδας αφυδάτωσης DEHYDRA για την μείωση του όγκου και του βάρους του αποβλήτου. Ο σταθμός αφυδάτωσης αποτελείται από έναν πανίσχυρο σκουπιδοφάγο ο οποίος πολτοποιεί όλα τα απόβλητα τροφών και εν συνεχεία μέσω μιας αντλίας, προωθεί το πολτοποιημένο υλικό σε φυγόκεντρο αφυδάτωση επιτυγχάνοντας την μείωση του όγκου κατά 80% και του βάρους κατά 50 %.

Το τελικό προϊόν που παράγεται είναι μικρής κοκκομετρίας και αποτελεί ιδανικό υλικό προς κομποστοποίηση σε επιταχυνόμενη μονάδα κομποστοποίησης.Η μείωση του τελικού όγκου και βάρους μειώνει δραστικά τα δρομολόγια του προσωπικού προς απομάκρυνση απορριμμάτων.Η συλλογή μπορεί να γίνεται σε τροχήλατους κάδους των 120 λίτρων, οι οποίοι με την σειρά τους θα προωθούνται στην μονάδα κομποστοποίησης..

Β2. Περιβάλλον χώρος, πράσινα απορρίμματα

Η συλλογή των κλαδεμάτων και των αποβλήτων

πρασίνου θα γίνεται πιο εύκολα και γρήγορα με την χρήση ειδικού κλαδοθραυστικού. Το κλαδοθραυστικό OHASHI κατασκευασμένο στην Ιαπωνία, είναι αυτοκινούμενο με λαστιχένιες ερπύστριες γεγονός που του επιτρέπει να κινηθεί σε όλες τις επιφάνειες. Η μείωση του όγκου των πράσινων απορριμμάτων μπορεί να φτάσει και το 80 % με αποτέλεσμα την μείωση των δρομολογίων του προσωπικού συντήρησης.

Το Παραγόμενο υλικό είναι έτοιμο για προσθήκη σε μονάδα κομποστοποίησης μαζί με τα απόβλητα φαγητού.

• Μείωση δρομολογίων και χρόνου απασχόλησης του προσωπικού συντήρησης πρασίνου.
• Μειωμένη χρήση πλαστικών σακουλών για την αποκομιδή πράσινων απορριμμάτων.
• Επιλογή μεγέθους τελικού προϊόντος και δυνατότητα παραγωγής διακοσμητικού εδαφοκαλυπτικού wood chip.
• Δυνατότητα συλλογής σε κάδους 120 λίτρων και αυτόματη φόρτωση στην μονάδα κομποστοποίησης.

Β3. Μονάδα κομποστοποίησης

Η μονάδα επιταχυνόμενης κομποστοποίησης ROCKET μπορεί να παράγει ανώριμο κομπόστ σε μόλις 14 ημέρες από την ημέρα φόρτωσης. Το ανώριμο κομπόστ χρειάζεται άλλες δυο εβδομάδες ωρίμανση σε εξωτερικό χώρο χωρίς καμία άλλη διεργασία.  Όπως προαναφέρθηκε μπορεί να κομποστοποιήσει όλα τα οργανικά απορρίμματα που παράγονται από κουζίνα, εστιατόρια και κυρίως από τους κήπους καθώς επίσης και περιττώματα οικόσιτων ζώων. Διαδικασία με πολύ χαμηλό κόστος λειτουργίας αφού απαιτεί μόλις 30 Kwh ανά εβδομάδα. Εύκολη διαδικασία με σύστημα παρακολούθησης από καταγραφικό θερμοκρασιών σε 4 κανάλια. Δυνατότητα ανάκτησης γραφημάτων μέσω υπολογιστή και δυνατότητα ρύθμισης των παραμέτρων κομποστοποίησης. Δυνατότητα ασύρματης παρακολούθησης.

Γ. Διαχείριση και μείωση του όγκου των γυάλινων φιαλών

Όπως προαναφέρθηκε τα γυάλινα μπουκάλια καταλαμβάνουν μεγάλο όγκο και η συλλογή τους στους κεντρικούς κάδους απαιτεί επιπλέον δρομολόγια του προσωπικού. Η λύση που προτείνεται είναι τα πρωτοποριακά θραυστικά γυάλινων φιαλών PEL.  Το πρώτο στάδιο αφορά την τοποθέτηση του μικρού αθόρυβου ΒΒ01 σε μπαρ και όπου υπάρχει η κύρια παραγωγή γυάλινων φιαλών.  Πολύ μικρό σε μέγεθος μπορεί να τοποθετηθεί ακόμα και κάτω από τον πάγκο του μπαρ. Με 65 db στην φάση της λειτουργίας δεν ενοχλεί.  Το τελάρο γεμίζει με 90 περίπου μπουκάλια μειώνοντας τον όγκο κατά 80%. Έτσι μειώνεται και η κινητικότητα του προσωπικού για την απομάκρυνση των φιαλών προς τον χώρο απορριμμάτων. Στο Δεύτερο στάδιο μπορεί να τοποθετηθεί στον χώρο απορριμμάτων το ΒΒ06 το οποίο έχει την δυνατότητα θραύσης 4000 φιαλών περίπου ανά ώρα. Χρησιμοποιείται τροχήλατος κάδος για την συλλογή των θραυσμάτων ο οποίος και γεμίζει με 680 μπουκάλια. Και εδώ η μείωση του όγκου είναι περίπου 80 % και τα θραύσματα μπορούν να ανακυκλωθούν.

Δ. Διαχείριση και μείωση του όγκου λοιπών ανακυκλώσιμων υλικών

Αναφερόμενοι στα λοιπά ανακυκλώσιμα υλικά εννοούνται όλα τα χαρτοκιβώτια, χαρτόνια, υλικά συσκευασίας, τελάρα και πλαστικά. Η ιδανική διαχείριση τους είναι οι κάθετες πρέσες PEL με τις οποίες η μείωση του όγκου είναι από 60 έως 80 %, παράγοντας τακτοποιημένα δέματα καθαρών υλικών. Γεγονός το οποίο βελτιώνει την εικόνα του χώρου απορριμμάτων αλλά και δίνει added value αφού η ΔΣΠ των υλικών είναι από τις βασικές περιβαλλοντικές κατευθύνσεις της ΕΕ για την ανάκτηση υλικών.

Ε. Διαχείριση και μείωση του όγκου λοιπών αποβλήτων

Αναπόφευκτα υπάρχει και μια ροή αποβλήτων τα οποία είναι ακατάλληλα για κομποστοποίηση και ανακύκλωση. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να συνεχίσει να γίνεται χρήση των μεγάλων κάδων.  Η μείωση των απαραίτητων κάδων λόγω όλων των παραπάνω μπορεί να μειωθεί στο ελάχιστο με την χρήση της πρέσας για τους τετράτροχους κάδους. Η μείωση του όγκου φτάνει στο 66% και ουσιαστικά μειώνει στο 1/3 τους απαραίτητους κάδους.

ΣΤ. Διαχείριση των οργανικών απορριμμάτων κουζίνας και εστιατορίων με την μέθοδο ξήρανσης

Ο ιδανικός τρόπος διαχείρισης όλων των οργανικών απορριμμάτων είναι η κομποστοποίηση. Στην περίπτωση του ξενοδοχείου σας υπάρχει προβληματισμός τόσο για τον διαθέσιμο χώρο όσο και για την τελική διάθεση και χρήση του παραγόμενου κομπόστ. Η εναλλακτική που επιλύει όλα τα παραπάνω προβλήματα είναι η τεχνολογία της ξήρανσης με την ειδική μονάδα GAIA με χώρα καταγωγής την Ν.Κορέα. Η τεχνολογία της ξήρανσης στηρίζετε στο γεγονός ότι τα απορρίμματα φαγητού και κουζίνας αποτελούνται κυρίως και ως ποσοστού 90 % από νερό. Επίσης το περιεχόμενο νερό είναι αυτό που δίνει το ιδανικό περιβάλλον σε μικροοργανισμούς να αποσυνθέσουν αυτά τα βιοαπόβλητα που συνεπάγεται δυσάρεστες οσμές.

Παρακάτω παρουσιάζεται ένα διάγραμμα που εξηγεί την τεχνολογία closed loop των συγκεκριμένων ξηραντηρίων.

Στην μέθοδο της ξήρανσης μέσω της θέρμανσης απομακρύνουμε το περιεχόμενο νερό των τροφών μέσω υδρατμών. Οι υδρατμοί αφού περάσουν από δυο φίλτρα στην συνέχεια υγροποιούνται και απομακρύνονται στο σύστημα αποχέτευσης. Πρακτικά λοιπόν δεν υπάρχει επαφή των βιοαποβλήτων με τον εξωτερικό χώρο και συνεπώς δεν υπάρχουν και οσμές ή άλλες εκπομπές. Είναι μια απολύτως καθαρή διαδικασία η οποία ολοκληρώνεται σε περίπου 9 ώρες. Το τελικό προϊόν είναι μια πούδρα εξυγιασμένη χωρίς οσμές μειωμένη κατά 80-90 % κατά βάρος. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βιομάζα ή ως οργανικό πρόσθετο σε κήπους. Ακόμα και εάν δεν επιθυμείται κάποια χρήση του προϊόντος μπορείτε απλά να το απορρίπτετε. Και πάλι το κέρδος θα είναι μεγάλο αφού θα απαιτούνται λιγότεροι κάδοι απορριμμάτων και μικρότερη κινητικότητα των υπαλλήλων καθαριότητας του ξενοδοχείου, ενώ ακόμα και σε περίπτωση αδυναμίας συλλογής των απορριμμάτων για κάποιο διάστημα (απεργία) από τον δήμο δεν θα έχετε καμία ανησυχία οσμών ή προβλημάτων υγιεινής.

Για την ενημέρωση σας υπάρχει επισκέψιμη μονάδα ξήρανσης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο όπου γίνεται καθημερινά πιλοτική διαχείριση βιοαποβλήτων από 2 δήμους της Αττικής. Τα διαθέσιμα μοντέλα ξεκινούν από δυναμικότητα 20 κιλά ανά ημέρα και φτάνουν μέχρι και τα 1200 κιλά ανά ημέρα, οπότε είναι σημαντικό να έχετε μια καλή μέτρηση με τα ημερήσια βιοαπόβλητα που παράγει η ξενοδοχειακή σας μονάδα για την σωστή επιλογή μοντέλου.

Ζ. Αποτέφρωση

Η μέθοδος της αποτέφρωσης είναι καύση των αποβλήτων σε θερμοκρασίες κοντά στους 1200 βαθμούς κελσίου. Το υπόλειμμα στάχτης είναι μόλις 3% από την αρχική μάζα. Διαθέτουν δεύτερο θάλαμο καύσης των καυσαερίων σύμφωνα με τις οδηγίες της ευρωπαϊκής ένωσης για την εκπομπή ρύπων. Η μέθοδος αυτή είναι ιδανική για την επίτευξη του ZERO WASTE αφού μπορούν να αποτεφρώνονται όλα τα υλικά που δεν ανήκουν στις κατηγορίες των ανακυκλώσιμων και βιοαποδομήσιμων απορριμμάτων όπως τα χαρτιά υγείας. Παράλληλα υπάρχει η δυνατότητα ανάκτησης ενέργειας με την μορφή ζεστού νερού. Λειτουργούν με καυστήρες αερίου ή πετρελαίου με πολύ χαμηλή κατανάλωση.

ΣΥΝΟΨΗ

Πλέον υπάρχουν όλες οι διαθέσιμες τεχνολογίες για την επίτευξη του στόχου Zero Waste το οποίο είναι αναγνωρίσιμο σε όλο τον κόσμο ως στόχος για τις μεγάλες επιχειρήσεις και ειδικά τις κρατικές. Όλες οι παραπάνω λύσεις που προτάθηκαν αποτελούν στοιχεία προστιθέμενης αξίας στο προϊόν που διαθέτετε στους πελάτες σας. Πάντα υπάρχει και το κέρδος από την αποκομιδή των απορριμμάτων και φυσικά όλα τα οφέλη που προαναφέρθηκαν από την χρήση του κομπόστ. Έχοντας υπόψη σας όλη την παραπάνω μελέτη και εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον το επόμενο βήμα είναι η οικονομική προσφορά για τα προγράμματα ανακύκλωσης και τα μοντέλα τα οποία είναι κατάλληλα για την δική σας επιχείρηση.  Για αυτό θα ήταν απαραίτητο να γνωρίζουμε σχετικές ποσότητες όλων των απορριμμάτων που παράγονται από κάθε διαφορετικό ρεύμα απορριμμάτων. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει σχετική εικόνα αναλαμβάνουμε τον προσδιορισμό των παραγόμενων αποβλήτων στην υφιστάμενη κατάσταση και σχεδιάζουμε τις δράσεις που σας ταιριάζουν. Παραμένουμε πάντα στην διάθεση σας για μια πιο ολοκληρωμένη πρόταση ή για οποιαδήποτε διευκρίνιση.